‘İkinci kez “ÇED gerekli değildir” kararı’

Mahkeme kararını uygulamayan genel müdür ve vali hakkında suç duyurusu

Anayasa ve yasalara aykırı olarak, Bursa Valiliği’nce Olea Armunia zeytinyağı tesisine ikinci kez “ÇED gerekli değildir” kararı verilerek, mahkeme kararının uygulanmaması nedeniyle, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürü, Bursa Valisi ve Bursa Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkilileri hakkında, Bursa Barosu Çevre ve Kent Komisyonu ve Çevre ve Ekoloji Hareketi avukatlarından Erol Çiçek ve Sedat Ata tarafından suç duyurusunda (Anayasayı ihlal, görevi kötüye kullanma, yargı kararlarını uygulamama) bulunuldu.
‘İkinci kez “ÇED gerekli değildir” kararı’
Çevre Avukatları Çiçek ve Ata suç duyurusunda, “Bursa ili, Orhangazi ilçesinde İznik Gölü sulak alanına 400 m. mesafede, kurulan Olea Arminia zeytinyağı tesisine Bursa Valiliğince verilen ilk “ÇED gerekli değildir” kararı, Bursa İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmiş; bunun üzerine Bursa Valiliği ve madahil Ebru Evke tarafından bu kararın yürütmesinin durdurulması istemi ise, Danıştay 6. Dairesi tarafından reddedilmişti. Bunun üzerine, Bursa Valiliği hukuka aykırı olarak, apar topar, ikinci kez “ÇED gerekli değildir” kararı vermişti.”
’15 gün içinde bütün süreç sonlandırıldı’
“Proje sahibi, Cumhur İttifakı AKP Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi, İmar ve Bayındırlık Komisyonu ve Nilüfer Belediye Meclis üyesi Murat Evke’nin kızı, Ebru Evke’nin “yürütmeyi durdurma kararının kaldırılması sürecinin uzayabileceği ve zeytinyağı sezonunun geçebileceği ihtimalinden bahisle, söz konusu faaliyetle ilgili hazırlanacak Proje Tanıtım Dosyası ile yeni ÇED süreci başlatılmasına dair Valiliğe başvurusu üzerine, Bursa Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü konuyla ilgili 08.11.2021 Tarih ve E-56607814-220.99-2162382 Sayı ile ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nden görüş talep edilmiştir. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü 09.11.2021 Tarih ve E-52313067-220.99-2168936 Sayılı yazısında; faaliyet sahibi tarafından iptale konu mahkeme kararında belirtilen gerekçeler dikkate alınarak hazırlanacak Proje Tanıtım Dosyası ile ÇED Yönetmeliği kapsamında yeni başvuru yapılmasında sakınca bulunmadığı belirtilmiştir. Bu görüş yazısı üzerine, yatırımcı ikinci kez ÇED başvurusunda bulunmuş; 2. Proje Tanıtım dosyası ile 19.11.2021 tarihinde başlayan ÇED süreci, Valilikçe verilen 23.11.2021 tarih ve E.2021464 sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararıyla, üç gün içinde bir kez daha yatırımcı lehine sonuçlandırılmıştır.”
‘Bir kişi için mahkeme kararının gerekçesi yok sayıldı’
“Bilindiği gibi, Anayasamıza göre Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. (…) Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz. (m.6) Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. (m.9) Anayasa’nın “Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.” (m.138) hükmüne aykırı olarak, Türk Milleti adına yargı yetkisini kullanan mahkeme kararlarına uyulmaması, aynı zamanda Türk Milletinin egemenlik hakkının da ihlali anlamına gelmektedir. Bursa İdare Mahkemesi’nin “ÇED gerekli değildir” kararını iptal gerekçesi, “bölgenin duyarlı yörelerden olduğu, buna göre inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiği, projenin Duyarlı Yörelere etkisine ilişkin herhangi bir bilimsel veriye yer verilmediği, Proje Tanıtım Dosyası (PTD) üzerinden ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir’ kararı verilemeyeceği” şeklindeydi. Bunun anlamı, proje için PTD değil, ÇED raporu hazırlanıp, bunun sonucuna göre projenin yapılıp, yapılamayacağının ortaya konmasıdır. (ÇED raporu süreci daha uzun, masraflı, yerinde incelemeyi gerektiren, daha karışık bir süreçtir) Bu yapılmayıp, ikinci bir PTD ile tekrar ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilmesi Anayasanın ihlali ve yargı kararlarının yok sayılması anlamına gelmektedir.
‘Türk Milleti’nin egemenliği ihlal edildi’
“Yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan sürecin tümü göz önüne alındığında; Türkiye Cumhuriyeti kurumları, devlet memurları, bir kişinin hukuka aykırı, ticari çıkarlarını gözetmek için suç teşkil eden eylemlere katılmışlardır; son olarak, Türk Milleti adına yargı yetkisini kullanan mahkemelerin kararları (Anayasa m.138) yok sayılarak, tıpkı Cargill sürecinde olduğu gibi, Türk Milleti’nin egemenlik hakkına ağır bir tecavüzde bulunulmuştur.” İfadelerine yer verildi.