Sorgulamak, gerçek bilgiyi arama yoludur.
Sorgulayan insan her şeyden kuşku duyar. Huzursuzdur ama yine de çevresindeki her şeye sorgulayarak yaklaşır.
Sorgulamayan, sadece inanan insan ise hiç bir şeyi sorgulama ihtiyacı duymaz. O sadece inanır. Ve haliyle ruhsal durumu sorgulayan insana göre daha huzurlu olabilir.
Ancak bir şeylere sorgusuz inanan insan beyni her inandığı ile törpülenir ve körelir.
Sorgulayan akıl, inanan ise duygu yolundadır.
İnanmaktan kastımız “gerçek dine” inanmak değil elbette; hurafeye inanmaktan, genel anlamda kendisine her söylenene inanmaktan, kendisine empoze edilene, yönlendirmelere manipülasyona, algılara inanmaktan söz ediyoruz.
İnanmak ya da sorgulamak; her insanın kendi seçimi.
Bir buğday tanesini üç gelecek bekler; bir çuvala konduktan sonra bir hayvana yedirilmek için ahıra boşaltılabilir, ekmek yapılmak üzere öğütülebilir veya çoğalmak için toprağa ekilebilir. Ama biz insanız; seçebiliriz, hayatımızı hayvanlara yedireceksek de, başarısızlık ve ümitsizlik taşları arasında öğüteceksek de, düşünerek, sorgulayarak, okuyarak, öğrenerek çalışarak, inanarak kendimiz seçeriz.
Pekiyi insan huzursuz olduğu halde neden sorgular?
Böyle bir insan sorgulamadan duramaz dolayısıyla da inanan olamaz, sorgulayan olur ki o kendi kendini yeniler. Ve huzursuz olduğu halde sorgulamaya devam eder.
Sorgulayan insan yalnızdır belki. Ancak bilgisiz kalmak, başkalarının ona sunduğu sınırlı yaşam tarzına teslim olmak, başkalarının onun için yazdığı hayatı yaşamak ona sahte huzur sağlıyorsa o inanan kendi bilir.
Sorgulayan insan kendini tatmin etme gereğini duyar ve belli şeyleri kanıtlama çabasına girer. Sorgulayan insanın kafasındaki soru işaretleri azalır, gerçeğe yaklaşır. Ve, bir bütün olarak yönlendirilmeden, kendisi olarak, özgürce, her şeye kendi karar verebilmesini verdiği karara inanmasını ve hayatını o yönde sürdürmesinin güzelliğini yaşar.
Sorgulayan insan aklını, insanın insan duygularını ön planda tutar. İkisinin arasındaki fark budur.
Sorgulayan insan geliştiğini fark eder bu yüzden sorgulamaktan vazgeçmez. Çünkü attığı her adım kendisi için attığı bir adım değil bütün insanlık için atılmış bir adımdır.
Sokrates: “Sorgulanmamış hayat, hayat değildir.” demiştir.
Eleştirel bir bakış açısıyla sorgulanmayan hayat benim bakış açıma göre de hayat değildir.
İnanan insan inandığına körü körüne inanan, sorgulamayan, eleştirmeyen kişidir. Ona göre tek gerçek vardır o da kendi gerçeğidir. Çoğunlukla düzene, otoriteye itaat ve biat eder, boyun eğer, rıza gösterir.
Eğer araştırılıp sorgulanmazsa düşünce üretilemez. Başkalarının ürettiği düşüncelerle yetinmek zorunda kalınır ve başkalarının ürettiği bu düşünceler hiç sorgulanmadan doğru kabul edilir. Onların hegemonyası altında yaşamak zorunda kalınır.
Hele empoze edilen bu düşünceler bilimsellikten, doğruluktan ve gerçeklikten uzak düşüyorsa vay halimize.
Bir de hiç düşünüp sorgulamadan kabullenme kolaylığına kendimizi alıştırdıysak vay halimize.
Bize dayatılan ve sorgulamadan kabul ettiğimiz bu düşüncelerin karşısında ve onların yanlış olduğunu söyleyen her düşünceyi reddederiz.
Zordur düşünmek, araştırmak ve kabul görmüş düzeni sorgulamak.
